Miasto Tyberiada (Tiberias) jest po�o�one na zachodnim brzegu Morza Galilejskiego (Yam Kinneret) w Dolnej Galilei (w Dystrykcie P�nocnym, w Izraelu). Wed�ug danych Israel Central Bureau of Statistics miasto liczy 37 000 mieszka�c�w (dane z 2000 r.). Tyberiada jest najpopularniejsz� miejscowo�ci� wypoczynkow� w p�nocnej cz�ci Izraela.

Rys historyczny:

Miasto zosta�o wybudowane oko�o 20 roku n.e. przez Heroda Antypasa, syna kr�la Heroda Wielkiego. Pierowtnie znajdowa�a si� w tym miejscu wie� Rakkat, kt�ra po rozbudowie w miasto sta�a si� stolic� kr�lestwa Antypasa w Galilei. Nazw� Tiberias nadano miastu na cze�� cesarza Tyberiusza. Pocz�tkowo �ydzi odm�wili osiedlania si� w nowym mie�cie, jednak Antypas pod przymusem przesiedli� cz�� ludno�ci wiejskiej do nowej stolicy.
    W czasach upadku pa�stwa �ydowskiego, Tyberiada (Tiberias) sta�a si� jednym z czterech �wi�tych miast kraju. Osiedli� si� tutaj Sanhedryn i �ydowski s�d. Zarazem miasto sta�o si� centrum �ydowskiej nauki i sztuki. To w�a�nie tutaj zacz�to spisywanie Miszny, z kt�rej wyr�s� Talmud Jerozolimski.
    Pod panowaniem Bizancjum i Arab�w, Tyberiada upad�a. W okresie Krzy�owc�w, miasto wesz�o w sk�ad Kr�lestwa Jerozolimskiego. W 1187 roku wojska Saladyna pokona�y Krzy�owc�w w bitwie w pobli�u Tyberiady. W wyniku zawartego porozumienia, miasto Tyberiada przesz�o pod arabskie panowanie. W XVI wieku na kr�tki okres czasu Suleiman Wspania�y odda� Tyberiad� �ydom. Nast�pnie miasto zosta�o ponownie spustoszone.
    W czasach nowo�ytnych nast�pi�o ponowne �ydowskie osadnictwo w Tyberiadzie, kt�ra w 1948 roku wesz�a w sk�ad pa�stwa Izrael. W pa�dzierniku 2004 roku, na spotkaniu w Tyberiadzie nast�pi�o ponowne oficjalnie utworzenie Sanhedrynu.

Rys turystyczny:

G��wn� atrakcj� Tyberiady jest Park Narodowy Hamat Tiberias, po�o�ony przy po�udniowym wje�dzie do miasta, tu� przy gor�cych �r�d�ach. W tym miejscu z ziemi wybija siedemna�cie gor�cych �r�de�. Ju� w staro�ytno�ci odkryto ich lecznicze oraz wzmacniaj�ce w�a�ciwo�ci. Naturalne termalne �r�d�a koj� schorzenia reumatyczne i mi�niowe. Ze �r�de� wydobywaj� si� wody bogate w zwi�zki siarki, chlorowodorku i soli wapiennych, kt�re maj� �wietne dzia�anie lecznicze w schorzeniach takich, jak reumatyzm i artretyzm, a tak�e zaburzenia uk�adu nerwowego i rozrodczego. Wybudowano tutaj pi�kne i godne odwiedzenia �a�nie. Lista dost�pnych zabieg�w jest bardzo bogata, ale zarazem bardzo droga. Znajduje si� jednak bardzo wielu ch�tnych, kt�rzy sp�dzaj� d�ugie godziny na leczniczych seansach w zasiarczonej wodzie.
    W 1920 roku, przy okazji brukowania drogi z Tyberiady do Zemach, przypadkowo odkryto w pobli�u �r�de� siedmioramienny �wiecznik. Kolejne odkrycia ujawni�y synagog�, kt�r� wybudowano oko�o 337-286 roku p.n.e. Wewn�trz ruin synagogi odkryto przepi�kn� posadzk� z mozaiki, najstarsz� w Izraelu. Mozaika posiada trzy panele. Na g��wnym panelu widnieje du�y zodiak ze s�o�cem po �rodku. W kierunku s�o�ca kieruje si� niebieski rydwan.
    Tu� obok gor�cych �r�de� wybudowano luksusowy hotel "Holiday Inn". Zesp� tutejszych obiekt�w podzelono na dwa centra: Centrum Resortu (baseny k�pielowe, pokoje masa�u, dzia�alno�� rekreacyjna i restauracje) i Centrum Zdrowia (medyczne gabinety zabiegowe z szerokim wachlarzem us�ug). Razem jest to zdrowie i luksus, po��czone z licznymi sportami wodnymi, kt�re mo�na uprawia� nad Morzem Galilejskim.

Tyberiada - stolica Dolnej Galilei
(�r�d�o: Garo Nalbandian)

Tyberiada ma szczeg�lne znaczenie dla chrze�cijan, gdy� wi��e si� z �yciem oraz dzia�alno�ci� Jezusa Chrystusa. Znajduje si� tutaj ko�ci� �w. Piotra, wzniesiony w XII-wieku przez Krzy�owc�w. Budowla ma kszta�t odwr�conej �odzi. Na dziedzi�cu pod murem stoi kamienny pomnik w kszta�cie o�tarza z herbami polskich miast (Warszawa, Krak�w, Pozna�, Gda�sk, Lw�w i Wilno), wybudowany pod koniec drugiej wojny �wiatowej ze sk�adek polskich uchod�c�w.

Tyberiada to tak�e szczeg�lne miejsce dla pobo�nych �yd�w, kt�rzy przez ca�y rok t�umnie tu pielgrzymuj�. Znajduje si� tutaj jedno z naj�wi�tszych miejsc judaizmu - grobowiec rabina Meira Baal Hanesa, kt�ry w II wieku n.e. pracowa� przy spisywaniu Miszny. Tu� przy jego ohelu wzniesiono dwie synagogi (bia�a to sefardyjska, a niebieska to aszkanezyjska). Przybywaj�cy tu �ydzi wierz� wed�ug tradycji, �e B�g wys�ucha wszystkich, kt�rzy w tym miejscu poprosz� o pomoc w rozwi�zaniu osobistych problem�w. W innych cz�ciach miasta znajduj� si� grobowiec rabiego Akiwy (zamordowanego w 135 roku n.e. przez Rzymian) oraz interesuj�cy kompleks grobowc�w rabiego Mosze Bena Mojmona (Majmonides), rabiego Ben Zakkai, rabiego Eliezera Wielkiego, Rawa Ammi i Rawa Assii, oraz rabiego Izajasza Horowitza. Przy tych grobach przez ca�y dzie� modl� si� chasydzi. Nale�y zwr�ci� uwag� na przyzwoite ubranie i odpowiednie zachowanie.

Swoist� atrakcj� turystyczn� Tyberiady s� pozosta�o�ci budowli rzymskich: cytadela Krzy�owc�w i fragmenty mur�w miejskich, wzniesionych w 1738 roku przez szejka Daher al-Omara. Dwa miejscowe meczety stoj� od dawna zamkni�te i oczekuj� na renowacj�, by sta� si� kolejnymi atrakcjami turystycznymi.

Po zwiedzaniu zabytk�w i leczniczych zabiegach, w Tyberiadzie mo�na r�wnie� i odpocz��. W centrum miasta znajduje si� wy��czony z ruchu samochodowego handlowy deptak. Opr�cz wszelakich sklepik�w, znajduje si� tutaj wiele restauracji i kawiarenek. W�a�nie tutaj kwitnie �ycie nocne Tyberiady. Natomiast w ci�gu dnia, rozrywka koncentruje si� nad brzegiem Jeziora Galilejskiego. Niestety, wi�kszo�� tutejszych pla�y jest w�asno�ci� hoteli.
    Najbardziej renomowanym hotelem w mie�cie jest Plaza Galei Kinneret, po�o�ony nad samym brzegiem jeziora. Dalej na po�udnie znajduj� si� luksusowe hotele Radisson Moriah Plaza i Jordan River. Na po�udnie od centrum miasta stoi Gai Beach Hotel, kt�rego go�cie mog� za darmo korzysta� z pobliskiego parku wodnego Gai Beach. S� tutaj baseny ze sztuczn� fal� i gigantyczne zje�d�alnie (w tym jedna o nachyleniu dochodz�cym a� 70 stopni nachylenia).
    Niezwykle popularn� rozrywk� s� dyskoteki organizowane na pok�adach statk�w wycieczkowych, kt�re ka�dego wieczoru wyp�ywaj� na wody jeziora lub kr��� gdzie� przy brzegu. Jest to rozrywka przede wszystkim izraelskich nastolatk�w.

--------------------------------------------------

Opracowano na podstawie "Explorer Izrael", "Pascal Izrael", "Winnica", "�wiat Biblii", biuletyn�w Ambasady Izraela w Polsce, witryn internetowych rz�du Izraela i innych opracowa� dotycz�cych Pa�stwa Izrael.

--------------------------------------------------