Edukira joan

Jane Colden

Wikipedia, Entziklopedia askea
Jane Colden

Bizitza
JaiotzaNew York1724ko martxoaren 27a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaAmeriketako Estatu Batuak
HeriotzaNew York1766ko martxoaren 10a (41 urte)
Heriotza modua: arazo puerperala
Familia
AitaCadwallader Colden
AmaAlice Colden
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria

Jane Colden (New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1724ko martxoaren 27a - 1766ko martxoaren 10a) estatubatuar botanikaria izan zen, Asa Grayek 1843an esandakoaren arabera, bere herrialdeko lehen emakume botanikaria. Gaur egungo adituek diotenez, Amerika osoko lehen emakume zientifikoa izan zen.[1]

Colden New Yorken sortu zen. Aita Cadwallader Colden zuen, Edinburgheko Unibertsitatean hezitako medikua, 1718an Eskoziatik New Yorkera iritsi zenetik politikan aritu zena. Etxean hezi zuten Jane. Aitak botanikari buruzko irakaspenak eman zizkion, Lineoren sailkapen-sistema berria jarraituz.

1753 eta 1758 bitartean Jane Coldenek New Yorkeko flora katalogatu zuen Lineoren sistemaren arabera sailkatuz. Guztira 300 landare-espezie baino gehiago bildu zituen Hudson ibaiaren behe ibarrean eta hauen inguruko informazioa osatu zuen. Tinta erabiliz hostoen aztarnak hartzeko sistema garatu zuen. Ilustratzaile trebea izanik 340 hostoren tintazko marrazkiak egin zituen.[2]

1759an William Farquharrekin ezkondu zen. 1766an semea izan zuen, baina umea jaio eta gutxira Jane Colden hil zen.

New Yorkeko flora deskribatzen duen bere jatorrizko eskuizkribua, British Museum-en gordetzen da.[3]

  • 1963. Botanic manuscript. Ed. ilustrada de Garden Club of Orange & Dutchess Counties, N. York, 205 pp.[4]

Aintzatespena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Haren omenezko landare-santutegi bat ezarri zen 1990aren amaieran New Windsor-eko Knox 's Headquarters State Historic Site-n, bizi eta lan egin zuen tokitik gertu.

Bibliografía

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Shapiro, B. 2000. Colden, Jane. American National Biography Online
  • Smith, B.S. 1988. Jane Colden (1724–1766) and her manuscript. American Journal of Botany 75:1090-1096

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) Jane Colden, primera botánica de EE.UU.. 2014-03-27 (Noiz kontsultatua: 2025-03-05).
  2. (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2015-03-27). «Jane Colden, botánica» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2025-03-05).
  3. Vail, Anna Murray. (1907). «Jane Colden, an Early New York Botanist» Torreya 7 (2): 21–34. ISSN 0096-3844. (Noiz kontsultatua: 2025-03-05).
  4. (Ingelesez) Colden, Jane; Says, première botaniste américaine-L'Histoire par les femmes. (2009-12-02). «Jane Colden (1724-1766)» Brian Altonen, MPH, MS (Noiz kontsultatua: 2025-03-05).