Xabier (izena)

Artikulu hau gizonezko izenari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Xabier (argipena)».

**Xabier**
Datuak
Xabierko gaztelua (Nafarroa Garaia, Euskal Herria)
Sexua	Gizonezkoa
Esanahia	etxe berria
Jatorrizko eskualdea	Xabierko udalerria (Nafarroa Garaia, Euskal Herria)
Jatorria	Etxeberri euskal hitza
Antzeko izenak	Xabierra (emakumezko izena) Xabi, Xabiertxo, Txabi (txikigarriak edo lagunartekoak)
Izenaren eguna	Abenduaren 3a

Xabier gizonezkoen izen berezia da, euskal etorkikoa. Badirudi izenaren osagaiak etxe eta berri direla.^[1] Izenaren emakumezko aldaera Xabierra da euskaraz; aski berria da, eta ez oso erabilia.^[2] Aitzitik, oso ohikoak dira Xabier izenaren Xabi, Xabiertxo, Xabitxo... aldaera txikigarri edo lagunartekoak.

Izen hau Frantzisko Xabierkoak bilakatu zuen ospetsu. Latinez, garaiko idazkietan, Franciscus Xaverius ageri da izena; Nafarroa Garaiko Xabier udalerrian dagoen eta jaiotetxea zuen Xabierko gaztelutik hartu zuen izen hori santuak. Gaur egun, Euskal Herrian oso izen hedatu eta ospetsua da, bai eta munduko beste toki askotan ere: Frantzian, Espainian, Amerikan...

Beste aldaera batzuk

Gaur egungo Nafarroa Garaian eta Aragoin, hogeiren bat Xabier (Javier) edo Xabierre (Javierre) leku izen daude, eta agirietan beste hainbat idazkerarekin ere azaltzen da: Exauirre, Escabierre, Exaberre, Escaberri, Exaberre, Escabier, Escabierri, Scaberri, Scauierre, Szaberri, Exabierri, Isabier, Sabier, Xavier, eta abar.^[3]

Udalerriak: Xabier, Nafarroa Garaian; Aragoin, berriz, Javierre, Javierre de Martes, Javierre del Obispo, Javierregay, Javierrelatre, eta abar.

Izen hau beste hizkuntza batzuetan

Aragoieraz: Chabier
Alemanez: Xaver
Asturieraz: Xabel
Extremadureraz: Haviel edo Habiel^{[erreferentzia behar]}
Frantsesez: Xavier
Galizieraz: Xabier edo Xavier
Gaztelaniaz: Javier
Hungarieraz: Xavér
Ingelesez: Xavier
Italieraz: Saverio
Irlanderaz: Savy
Katalanez: Xavier
Latinez: Xaverius
Portugesez: Xavier
Polonieraz: Ksawery
Txekieraz: Xaver

Xabier izena duten pertsona ezagunak

Izen-abizenak	Jarduera	Jaiolekua	jaiotza data	heriotza data
Francisco Javier Idiakez	idazle	Iruñea	1711-02-18	1790
Jose Mari Agirre	antzerkigile poeta idazle	Zarautz	1896-04-18	1933-03-12
XSakara	musikari abeslari	Bermeo	1997
Xabi Fernández	skipper	Ibarra	1976-10-19
Xabi Prieto	futbolari	Donostia	1983-08-29
Xabi San Sebastian	abeslari gitarra-jotzaile	Donostia	1967
Xabi Tolosa	aktore marrazkilari irakasle	Tolosa	1987-09-23
Xabier Agirre Lopetegi	aktore zinema aktore telebista-aktore	Legorreta	1963
Xabier Agirre López	politikari bankari administrari laguntzailea	Gasteiz	1951-04-08	2021-02-13
Xabier Agote	artisau ontzigile antropologo arraunlari	Donostia	1964-09-09
Xabier Aldai	idazle	Azpeitia	1975-03-21
Xabier Aldanondo	txirrindulari	Segura	1967-04-06
Xabier Altube	idazle katedradun	Gasteiz	1971
Xabier Altzibar	irakasle	Etxebarria	1951-08-18
Xabier Amuriza	itzultzaile bertsolari idazle politikari	Etxano	1941-05-03
Xabier Andonegi Mendizabal	apaiz	Mutriku	1955-01-04
Xabier Artiagoitia	idazle unibertsitateko irakasle hizkuntzalari ikertzaile	Bilbo	1965-05-27
Xabier Artola Zubillaga	informatikari idazle argazkilari unibertsitateko irakasle	Donostia	1957-05-03
Xabier Arzalluz	apaiz abokatu unibertsitateko irakasle politikari	Azkoitia	1932-08-24	2019-02-28
Xabier Azanza		Bilbo	1964-06-03
Xabier Azurmendi	idazle	Zegama	1935-11-21	1996-11-26
Xabier Añoveros Trías de Bes	abokatu katedradun historialari	Iruñea	1944-06-18	2024-09-04
Xabier Añua	saskibaloi entrenatzaile abokatu	Gasteiz	1935-05-29
Xabier Bengoetxea	futbolari	Usurbil	1965-12-13
Xabier Benito	politikari gizarte-langile	Bilbo	1988-05-23
Xabier Berasaluze	musikari	Villabona-Amasa	1954
Xabier Beraza	saskibaloiko jokalari	Errenteria	1999-01-26
Xabier Burgueña	futbolari	Bilbo	1979-11-28
Xabier Carbayeda	txirrindulari	Usurbil	1966-10-05
Xabier Castillo	futbolari	Durango	1986-03-29
Xabier Castillo Miota	egile abeslari bikoizle	Durango	1948-06-08	2021-09-08
Xabier Cerro	txirrindulari	Galdakao	2004-12-03
Xabier Crehuet	abeslari musikari	Ordizia	1993
Xabier Davalillo	saskibaloiko jokalari	Bilbo	1960-07-12
Xabier Eizagirre	futbolari	Mutriku	1984-01-25
Xabier Elorriaga	aktore telebista-aktore film-zuzendari errealizadore gidoilari	Maracaibo	1944-04-01
Xabier Elosegi	idazle itzultzaile	Tolosa	1937-05-23
Xabier Erize	hizkuntzalari	Lleida	1955-09-03
Xabier Erkizia	irrati-esatari ekoizle musikari kazetari produktore	Lesaka	1975-10-27
Xabier Erostarbe	pilotari	Urretxu	1994-05-22
Xabier Erro	mendigoizale	Lesaka	1946-02-05	2018-03-26
Xabier Eskurza	futbolari futbol entrenatzaile	Trapagaran	1970-01-17
Xabier Etxabe	idazle	Zarautz	1974-12-04
Xabier Etxaniz Erle	idazle katedradun	Oñati	1961-02-18
Xabier Etxebarrieta	ikasle militante	Bilbo	1944-10-14	1968-06-07
Xabier Etxeberria	eleberrigile idazle	Zarautz	1974-10-07
Xabier Etxeberria Ezponda	unibertsitateko irakasle filosofo saiakeragile idazle	Iruñea	1948-03-02
Xabier Etxeita	futbolari	Zornotza	1987-10-31
Xabier Euzkitze	bertsolari kazetari poeta	Azpeitia	1966-06-09
Xabier Flores	futbolari		1980s	2012-10-24
Xabier Galan	futbolari	Bilbo	1989-11-23
Xabier Galarreta	idazle itzultzaile	Astigarraga	1961
Xabier Galartza	pilotari	Lemoa	1980-01-04
Xabier Galdeano	kazetari	Bilbo	1934-06-15	1985-03-30
Xabier Gantzarain	idazle	Azkoitia	1975-01-29
Xabier Gereño	idazle lexikografo ekonomialari	Bilbo	1924-08-12	2011-04-08
Xabier Gezuraga	sukaldari argazkilari espeleologo	Lekeitio	1969-03-26
Xabier Gorostiaga	apaiz katoliko ekonomialari	Bilbo	1935	2003
Xabier Gorritxategi Agote		Eibar	1954-01-31	1980-02-01
Xabier Gurutzeta	futbolari	Eibar	1970-03-15
Xabier Gutiérrez	sukaldari idazle psikologo	Donostia	1960
Xabier Irala	ekonomialari bankari	New York	1947
Xabier Iriondo	musikari	Milan	1971-02-09
Xabier Irujo Ametzaga	unibertsitateko irakasle historialari filologo filosofo	Caracas	1967-01-29
Xabier Isasa Larrañaga	txirrindulari	Urretxu	2001-08-24
Xabier Isasi Balanzategi	unibertsitateko irakasle psikologo estatistikari	Bilbo	1956-09-06
Xabier Izaga	idazle	Gasteiz	1960
Xabier Kalparsoro	militante politiko	Zumaia	1966-12-07	1993-09-26
Xabier Kalzakorta	filologo	Markina-Xemein	1961-03-22
Xabier Kintana	idazle itzultzaile lexikografo katedradun filologo	Bilbo	1946-10-13
Xabier Laka	eskultore	Ondarroa	1954-06-17
Xabier Lapitz	kazetari	Hondarribia	1965-12-09
Xabier Larena	politikari katedradun	Santurtzi	1945-10-30
Xabier Lete Bergaretxe	abeslari idazle poeta kantugile	Oiartzun	1944-04-05	2010-12-04
Xabier Letona	kazetari	Arrasate	1966
Xabier Losantos	futbol arbitro abokatu	Deustu	1960-03-05
Xabier López-Arostegi	saskibaloiko jokalari	Getxo	1997-05-19
Xabier Madariaga	kazetari	Bilbo	1981-06-03
Xabier Madina	abeslari musikari	Bilbo	1945	2016-09-07
Xabier Mantzizidor	futbolari goalkeeper coach	Pasaia	1970-05-24
Xabier Markiegi	politikari katedradun	Bilbo	1938-12-30	2021-03-29
Xabier Mendiguren Bereziartu	idazle itzultzaile	Ezkio	1945-07-13	2023-10-02
Xabier Mendiguren Elizegi	idazle editore antzerkigile	Beasain	1964-05-03
Xabier Mikel Errekondo	politikari	Usurbil	1964-08-12
Xabier Monasterio	idazle itzultzaile hizkuntzalari	Bilbo	1959
Xabier Montoia	idazle gitarra-jotzaile musikari	Gasteiz	1955-09-24
Xabier Morrás	margolari	Iruñea	1943-01-28
Xabier Mujika	idazle	Donostia	1946
Xabier Navarro	disko-ekoizle soinu-ingeniari	Alegia	1963
Xabier Olano	politikari	Altzo	1959-08-30
Xabier Olarra	idazle itzultzaile	Tolosa	1953-09-05
Xabier Olaso	idazle irakasle	Otxandio	1964-05-13
Xabier Oleaga	kazetari	Erandio	1956-05-14
Xabier Oroz	saskibaloiko jokalari	Azkoitia	1996-01-19
Xabier Otaegi	pailazo	Donostia	1952-06-21
Xabier Otermin	futbolari	Zarautz	1977-08-31
Xabier Paya	bertsolari itzultzaile	Getxo	1982-10-24
Xabier Perurena	aktore	Leitza	1987-02-08
Xabier Peña	idazle	Tolosa	1914-06-30	1980-10-01
Xabier Peñalver	arkeologo	Donostia	1952-12-22
Xabier Portugal	idazle irakasle politikari	Pasaia	1951	2008-09-02
Xabier Ramos Garate	futbolari	Getxo	1966-12-07
Xabier Saldias	abeslari	Azpeitia	1951-03-14
Xabier San Sebastián	txirrindulari	Tolosa	1995-11-13
Xabier Sanchez Erauskin	kazetari unibertsitateko irakasle	Gasteiz	1935-03-07
Xabier Santxotena	poeta eskultore	Bozate	1946-10-05
Xabier Saralegi Alzate	mendigoizale	Lesaka		2007-01-13
Xabier Sarasa	musikagile horn player	Donostia
Xabier Sarasola	musikagile abesbatza-zuzendari	Beasain	1960-01-23
Xabier Soubelet	abeslari idazle margolari	Ziburu	1953-05-20
Xabier Sukia	irrati-esatari telebista aurkezle bertsolari	Orio	1976-06-01
Xabier Tolosa	pilotari	Anoeta	1995-10-24
Xabier Urberuaga	pilotari	Aulesti	1981-06-04
Xabier Usabiaga	txirrindulari telebista aurkezle	Asteasu	1969-02-27
Xabier Zabala	musikari musikagile	Zarautz	1967-04-09
Xabier Zabalo	txirrindulari	Olatzagutia	1987-09-02
Xabier Zabaltza	historialari saiakeragile	Tutera	1966
Xabier Zandio	txirrindulari	Iruñea	1977-03-17
Xabier Zeberio	biolin-jotzaile musikagile	Tolosa	1978
Xabier Zubieta	mendigoizale	Bera	1973	2007-01-13
Xabier Zubizarreta Lasagabaster	politikari idazle	Aretxabaleta	1944-10-18
Xabier Zumalde	metalurgiako langile espeleologo ofizier	Zornotza	1938-08-27	2023-11-05
Xabier de Antoñana	politikari	Viana	1933-08-11	2021-04-08