Cauca, Colombia

Cauca, Colombia

Bandeira
Localización
2°17′N 76°51′O
Estado	Colombia
Capital	Popayán
Poboación
Poboación	1.491.937 (2020) (50,91 hab./km²)
Lingua usada	Lingua andaquí Lingua eperara Lingua chamí Lingua wounaan Lingua inga Lingua nasa Lingua guambiana Lingua totoró Lingua inga da xungla
Xeografía
Superficie	29.308 km²
Bañado por	Océano Pacífico
Altitude	1.693 m
Punto máis alto	Nevado del Huila (5.364 m)
Comparte fronteira con	Valle del Cauca Putumayo Nariño Huila Tolima Caquetá
Creación	1857
Organización política
Órgano executivo	despacho do gobernador do Cauca
Órgano lexislativo	Asemblea Departamental do Cauca Circunscrición: 0, (Escano: 13)
ISO 3166-2	CO-CAU
Sitio web	gobcauca.gov.co

Cauca é un dos 32 departamentos de Colombia. Atópase no suroccidente do país, na rexión natural do Pacífico, e a súa capital é Popayán. Ten unha superficie de 29.308 km² e de acordo co DANE, posúe unha poboación estimada (2024) de 1.578.476 habitantes.

Historia

No período precolombiano numerosos pobos indíxenas habitaron a rexión, principalmente os nasas, guambianos, aviramas, totoroes, polindaras, paniquitaes, coconucos, patías, bojoles, chapanchicas, sindaguas, timbas, jamundíes e cholos. O primeiro conquistador que recoñeceu o territorio caucano foi Sebastián de Belalcázar en 1536, quen chegou procedente do Perú na procura de "El Dorado" acompañado, entre outros, polos capitáns Pedro de Añazco e Juan de Ampudia.

Provincia de Popayán en 1810.

Nun principio, Belalcázar percorreu o val do río Patía e logo enviou a Añazco e Ampudia a explorar o val de Pubenza, onde se fundaría a cidade de Popayán; esta última foi fundada por Belalcázar o 13 de xaneiro de 1537; a partir de alí recoñeceu as fontes dos ríos Cauca e Magdalena e a lagoa do Boi. Carlos V concedeu a Belalcázar o 10 de maio de 1540, o título de adiantado e gobernador vitalicio da provincia de Popayán, cuxa xurisdición abranguía nun principio os territorios dos actuais departamentos de Nariño e Cauca; en 1541 os dominios de Popayán foron ampliados á maior parte do territorio colombiano, dende San Juan de Pasto até a serranía de Abibe. Durante a primeira metade do século XIX, Popayán continuou sendo un importante centro político e comercial da Nova Granada.

En 1819 a provincia de Popayán formou parte do departamento de Cundinamarca da Gran Colombia e en 1821 foi convertido no centro do departamento do Cauca; entre 1831 e 1857 novamente foi a provincia de Popayán. En 1857 foi renomeado como Estado Soberano do Cauca, o cal tiña poder sobre as antigas provincias de Pasto, Cauca, Chocó, Buenaventura e Caquetá. En 1886 o status do Cauca mudou a departamento e devandita condición ratificouse en 1910, mentres os territorios antes mencionados foron segregados a comezos do século XX.

Demografía

Os concellos máis poboados do departamento en 2025 eran:

Popayán Santander de Quilichao	Núm.	Concello	Pob.	Núm.	Concello	Pob.	El Tambo Cajibío
	1	Popayán	346 403	6	Puerto Tejada	45 047
	2	Santander de Quilichao	119 121	7	Piendamó	44 400
	3	El Tambo	58 323	8	Caldono	43 643
	4	Páez	50 082	9	Morales	42 419
	5	Cajibío	45 481	10	Silvia	40 773

Gráfica de evolución de Cauca, Colombia entre 1912 e 2025

Poboación segundo o censo.     Poboación segundo a proxección.Fonte: Statoids. DANE.

Etnografía

O Cauca é un departamento colombiano cunha gran proporción de indíxenas. As dúas etnias máis numerosas son os nasas e os guambianos. Dende os tempos coloniais estiveron en conflito pola propiedade das terras. Un dos líderes nasas máis salientables foi Quintín Lame.

• Mestizos e brancos (56,3%)
• Afrocolombianos (22,2%)
• Indíxenas (21,6%)

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Páxina oficial (en castelán)