Port lotniczy Los Angeles
33°56′33″N 118°24′29″W/33,942500 -118,408056 Theme Building i wieża kontroli lotów | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stan | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Typ |
cywilne | ||||||||
| Właściciel |
Los Angeles World Airports | ||||||||
| Zarządca |
Los Angeles World Airports | ||||||||
| Data otwarcia |
1930 | ||||||||
| Kod IATA |
LAX | ||||||||
| Kod ICAO |
KLAX | ||||||||
| Wysokość |
38,4 m n.p.m. | ||||||||
| Statystyki ruchu (2019[1]) | |||||||||
| Liczba pasażerów |
88 068 013 | ||||||||
| Cargo |
2 182 711 t | ||||||||
| Liczba operacji |
691 257 | ||||||||
| Drogi startowe | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie metropolii Los Angeles  | |||||||||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |||||||||
Położenie na mapie Kalifornii  | |||||||||
| 33°56′33″N 118°24′29″W/33,942500 -118,408056
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Port lotniczy Los Angeles (IATA: LAX, ICAO: KLAX, FAA LID: LAX), powszechnie nazywany LAX (każda litera odczytywana oddzielnie) – główny międzynarodowy port lotniczy obsługujący Los Angeles i Obszar metropolitalny Los Angeles.
LAX znajduje się w dzielnicy Westchester w Los Angeles, 30 km na południowy zachód od centrum Los Angeles. Lotnisko jest własnością oraz jest zarządzane przez Los Angeles World Airports (LAWA), agencję rządu Los Angeles. LAWA była znana dawniej jako Department of Airports. Powierzchnia lotniska wynosi ok. 1400 ha. LAX posiada cztery równoległe pasy startowe[2].
W 2019 r. LAX obsłużył 88 068 013 pasażerów, co czyni go trzecim na świecie i drugim najbardziej ruchliwym lotniskiem w Stanach Zjednoczonych po Międzynarodowym Porcie Lotniczym Atlanta – Hartsfield-Jackson. Jako największe i najbardziej ruchliwe międzynarodowe na zachodnim wybrzeżu USA, LAX jest główną międzynarodową "bramą" do Stanów Zjednoczonych, oraz służy jako hub przesiadkowy dla pasażerów podróżujących za granicę. Lotnisko jest hubem lub bazą operacyjną dla największej ilości linii lotniczych w Ameryce. Jest to jedyne lotnisko, które jako hub wyznaczyło aż czterech głównych amerykańskich przewoźników (Alaska, American, Delta i United). Jest również bazą operacyjną dla Air New Zealand, Allegiant Air, Norwegian Air Shuttle, Qantas, Southwest oraz Volaris. Obszar Los Angeles oprócz LAX obsługują również Hollywood Burbank Airport, John Wayne Airport, Port Lotniczy Long Beach i Międzynarodowe Lotnisko w Ontario.
Historia portu lotniczego
[edytuj | edytuj kod]1928–1929
[edytuj | edytuj kod]W 1928 roku Rada miejska Los Angeles zadecydowała o zagospodarowaniu 260 ha w południowej części dzielnicy Weschester pod budowę lotniska dla miasta. Na początku działalności lotnisko posiadało jeden pas bez żadnego terminala. Nazwano je imieniem agenta nieruchomości, który zorganizował umowę na budowę lotniska. Pierwsza konstrukcja, Hangar nr 1 został wybudowany w 1929 roku i znajduje się w Krajowym Rejestrze Miejsc Historycznych[3].
1930–1970
[edytuj | edytuj kod]
Lotnisko Mines Field otwarto oficjalnie w 1930 roku, a miasto wykupiło je w 1937 roku jako lotnisko miejskie[4]. W 1941 r. zmieniono nazwę lotniska na „Los Angeles Airport”. W 1945 r. rozpoczęto budowę tymczasowej infrastruktury, która ostatecznie służyła do obsługi ruchu do 1961 r. W 1949 r. lotnisko zyskało nazwę „Los Angeles International Airport”. W 1953 r. otwarto tunel, którym poprowadzono drogę Sepulveda Boulevard. Pozwoliło to na wydłużenie pasów startowych. W 1961 r. otwarto Central Terminal Area z futurystycznym Theme Building. W tym czasie lotnisko dysponowało 3 pasami startowymi w kierunku wschód-zachód i jednym pasem północ-południe do wykorzystywania podczas wiatrów poprzecznych. W 1970 r. pas poprzeczny został przeznaczony do kołowania, urochomiono natomiast 4 pas startowy równoległy do 3 pozostałych[5].
Po 1970
[edytuj | edytuj kod]W związku z wyznaczeniem Los Angeles jako gospodarza Letnich Igrzysk Olimpijskich w 1984 r., lotnisko zostało znacząco rozbudowane: powstały 2 nowe terminale, rozbudowano parkingi i wybudowano nową drogę dojazdową na estakadzie. Uruchomiono też dodatkowe terminale tymczasowe[6].
Rozbudowa lotniska i konieczność obsługi rosnącego ruchu samolotów sprawiły, że wieża kontroli lotów z 1961 r. (52 m wysokości, 28 m2 powierzchni) przestała być wystarczająca i w 1996 r. została zatąpiona nową konstrukcją (84 m wysokości, 58 m2 powierzchni)[5].
Linie lotnicze i połączenia
[edytuj | edytuj kod]Terminal 1
[edytuj | edytuj kod]- Southwest Airlines (Albuquerque, Austin, Chicago-Midway, El Paso, Houston-Hobby, Kansas City, Las Vegas, Nashville, Oakland, Phoenix, Reno, Sacramento, Saint Louis, Salt Lake City, San Antonio, San Jose (Kalifornia), Tucson)
- US Airways (Charlotte, Filadelfia, Las Vegas, Phoenix, Pittsburgh)
- US Airways Express obsługiwane przez Mesa Airlines (Las Vegas, Puerto Vallarta)
Terminal 2
[edytuj | edytuj kod]- Air Canada (Calgary, Montreal, Toronto-Pearson, Vancouver)
- Air Canada Jazz (Edmonton)
- Air China (Pekin)
- Air France (Paryż-Charles de Gaulle)
- Air New Zealand (Apia, Auckland, Londyn-Heathrow, Nadi, Nuku’alofa, Raratonga, Sydney)
- Avianca (Bogotá)
- Hawaiian Airlines (Honolulu)
- KLM (Amsterdam)
- Northwest Airlines (Detroit, Honolulu, Indianapolis, Las Vegas, Manila, Memphis, Minneapolis/St. Paul, Tokio-Narita)
- TACA (Gwatemala, Managua [sezonowo], San Salvador)
- Lacsa (San Jose (Kostaryka))
- Virgin Atlantic Airways (Londyn-Heathrow)
- V Australia (Sydney) [od 15 grudnia]
- WestJet (Calgary, Toronto-Pearson)
Terminal 3
[edytuj | edytuj kod]- AirTran Airways (Atlanta, Baltimore/Waszyngton, Indianapolis [sezonowo], Milwaukee [sezonowo])
- Alaska Airlines (Anchorage, Cancun, Guadalajara, Ixtapa/Zihuantejo, La Paz, Loreto, Manzanillo, Mazatlán, Meksyk, Portland, Puerto Vallarta, San Francisco, San Jose del Cabo, Seattle/Tacoma, Vancouver, Waszyngton-Reagan)
- Horizon Air (Boise, Eugene, Eureka, Flagstaff, Loreto, Medford, Portland, Prescott, Redding, Redmond, Reno, Santa Rosa, Spokane, Sun Valley)
- Frontier Airlines (Denver)
- Midwest Airlines (Kansas City, Milwaukee)
- Spirit Airlines (Detroit, Fort lauderdale)
- Sun Country Airlines (Minneapolis/St. Paul)
Terminal 4
[edytuj | edytuj kod]- American Airlines (Austin, Boston, Chicago-O’Hare, Dallas/Fort Worth, Denver, Fort Lauderdale, Honolulu, Kahului, Kona, Las Vegas, Lihue, Londyn-Heathrow, Miami, Nashville, Nowy Jork-JFK, Newark, Orlando, San Antonio, San Francisco, San Jose (Kostaryka), San Jose del Cabo, San Juan, San Salvador, Saint Louis, Tokio-Narita, Toronto-Pearson, Vail/Eagle [sezonowo], Waszyngton-Dulles)
- American Eagle Airlines (Fayetteville, Fresno, Las Vegas, Monterey, San Diego, San Jose (Kalifornia), San Luis Obispo, Santa Barbara)
- Qantas (Sydney)
Terminal 5
[edytuj | edytuj kod]- Aeroméxico (Aguascalientes, Guadalajara, León, Meksyk)
- Aeroméxico Connect (Culiacán, Hermosillo, Monterrey)
- Air Jamaica (Montego Bay)
- ITA Airways (Rzym-Fiumicino)
- Delta Air Lines (Acapulco [sezonowo], Anchorage [sezonowo], Atlanta, Boston, Cancun, Cincinnati, Columbus, Guadalajara, Gwatemala, Hartford/Springfield, Honolulu, Kahului, Kona [od 5 czerwca], Liberia, Lihue [od 5 czerwca], Nowy Orlean, Nowy Jork-JFK, Orlando, Puerto Vallarta, Salt Lake City, Tampa)
- ExpressJet Airlines (Boise, Culiacan, Denver, Eugene, Hermosillo, La Paz, Las Vegas, Los Mochis, León, Loreto, Mazatlan, Manzanillo, Oakland, Phoenix, Portland, Reno, Sacramento, San Francisco, San Jose (Kalifornia), Seattle/Tacoma, Spokane, Torreón, Tucson, Zacatecas)
- SkyWest (Salt Lake City)
Terminal 6
[edytuj | edytuj kod]- United Airlines (Cleveland, Honolulu, Houston-Intercontinental, Newark)
- Copa Airlines (Panama)
- Delta Air Lines (Patrz Terminal 5)
- United Airlines (Patrz Terminal 7)
- Virgin America (Nowy Jork-JFK, San Francisco, Seattle/Tacoma, Waszyngton-Dulles)
Terminal 7
[edytuj | edytuj kod]- United Airlines (Baltimore/Waszyngton, Boston, Cancun [sezonowo], Chicago-O’Hare, Denver, Frankfurt, Gwatemala, Ho Chi Minh, Hongkong, Honolulu, Jackson Hole, Kahului, Kona, Lihue, Londyn-Heathrow, Melbourne, Meksyk, Nowy Orlean, Nowy Jork-JFK, Newark, Orlando, Filadelfia, Portland, Sacramento, San Francisco, Seattle/Tacoma, Sydney, Tokio-Narita, Waszyngton-Dulles)
- Ted (Cancun, Ixtapa/Zihuantejo, Las Vegas, Los Cabos, Nowy Orlean)
Terminal 8
[edytuj | edytuj kod]- United Airlines
- SkyWest (Albuquerque, Aspen [sezonowo], Austin, Bakersfield, Boise, Carlsbad, Colorado Springs, Dallas/Fort Worth, Des Moines, Fresno, Imperial, Inyokern, Modesto, Monterey, Montrose [sezonowo], Oakland, Oklahoma City, Ontario, Oxnard, Palm Springs, Phoenix, Portland, Reno, Sacramento, Salt Lake City, San Antonio, San Diego, San Jose (Kalifornia), San Luis Obispo, Santa Barbara, Santa Maria, Seattle/Tacoma, St. George, Tucson, Tulsa, Vancouver, Wichita, Yuma)
Terminal Tom Bradley International
[edytuj | edytuj kod]- Aer Lingus (Dublin)
- Aerofłot (Moskwa-Szeremietiewo)
- Air Berlin (Berlin-Tegel, Düsseldorf)
- Air India (Bombaj, Delhi, Frankfurt)
- Air Pacific (Nadi)
- Air Tahiti Nui (Papeete, Paryż-Charles de Gaulle)
- Alaska Airlines (Meksyk)
- All Nippon Airways (Tokio-Narita)
- Asiana (Seul-Incheon)
- British Airways (Londyn-Heathrow)
- Cathay Pacific (Hongkong)
- China Airlines (Tajpej-Taiwan Taoyuan)
- China Eastern Airlines (Shenyang-Taoxian [od 18 grudnia 2018][7], Szanghaj-Pudong)
- China Southern Airlines (Guangzhou)
- Copa Airlines
- El Al Israel Airlines (Chicago, Nowy Jork, Tel Awiw-Ben Gurion)
- Emirates (Dubaj) [od 1 września]
- EVA Air (Tajpej-Taiwan Taoyuan)
- Finnair (Helsinki)
- Japan Airlines (Tokio-Narita)
- Korean Air (São Paulo-Guarulhos, Seul-Incheon, Tokio-Narita)
- LAN Airlines (Lima, Santiago)
- LAN Perú (Lima, São Paulo-Guarulhos)
- LOT (Warszawa)
- Lufthansa (Frankfurt, Monachium)
- Mexicana (Cancun, Culiacan, Guadalajara, León, Los Cabos, Mazatlan, Meksyk, Monterrey, Morelia, Zazatecas)
- Norwegian Air Shuttle (Barcelona, London–Gatwick, Madrid, Paris–Charles de Gaulle, Copenhagen, Oslo–Gardermoen, Rome–Fiumicino, Stockholm–Arlanda)
- Philippine Airlines (Manila)
- Qantas (Auckland, Brisbane, Melbourne, Sydney)
- Shanghai Airlines (Szanghaj-Pudong) [od 2009]
- Singapore Airlines (Singapur, Tajpej-Taiwan Taoyuan, Tokio-Narita)
- Swiss International Air Lines (Zurych)
- Thai Airways International (Bangkok-Suvarnabhumi)
- Turkish Airlines (Stambuł-Atatürk)
Czartery
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Port lotniczy LAX – serial telewizyjny, którego akcja rozgrywa się w porcie lotniczym Los Angeles
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ LAWA Official Site | 10-Year Summary of Passengers [online], lawa.org [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ AirportIQ 5010 [online], www.airportiq5010.com [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Welcome to Los Angeles International Airport [online], LAX Official Site [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Nathan Masters: From Mines Field to LAX: The Early History of L.A. International Airport. PBS SoCal, 2012-07-25. [dostęp 2025-04-25]. (ang.).
- ↑ a b Jean-Christophe Dick, LAX History [online], Flight Path Museum LAX, 13 grudnia 2021 [dostęp 2025-04-25] (ang.).
- ↑ Jean-Christophe Dick, LAX and the buildup to the 1984 Olympics [online], Flight Path Museum LAX, 22 lipca 2021 [dostęp 2025-04-25] (ang.).
- ↑ UBM (UK) Ltd. 2018, China Southern re-opens reservation for planned Shenyang – Los Angeles route from Dec 2018, „Routesonline” [dostęp 2018-09-16] (ang.).
| Tematy | |
|---|---|
| Władze | |
| Rejony |
