Reichenau (wyspa)

Wyspa klasztorna Reichenau^[1]^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Niemcy
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	III, IV, VI
Numer ref.	974
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2000; na 14. sesji
	Położenie na mapie Niemiec Wyspa klasztorna Reichenau
	47°41′35,0″N 9°03′47,0″E/47,693056 9,063056
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Kościół św. św. Piotra i Pawła w Niederzell na wyspie Reichenau

Reichenau – wyspa na Jeziorze Bodeńskim (odnoga Untersee), w Niemczech, 4,4 km², 4500 mieszkańców, połączona z lądem groblą o długości 2 km, od roku 2000 znajduje się na liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Panujący na wyspie łagodny klimat sprzyja ogrodnictwu, które jest jedną z głównych gałęzi gospodarki.

Geografia fizyczna

Położenie

Reichenau leży w zachodniej części Jeziora Bodeńskiego (odnoga Untersee) pomiędzy Konstancją a Radolfzell am Bodensee. Liczy 4,5 km długości, 1,5 km szerokości a jej powierzchnia wynosi ok. 4,4 km², co czyni ją największą wyspą na Jeziorze Bodeńskim. Wyspa połączona jest z lądem groblą usypaną w 1838. Najwyższym wzniesieniem na wyspie jest Hochwart (438,7 m n.p.m., ok. 43 m nad taflą jeziora).

Geologia

Wyspa jest zbudowana z materiałów skalnych naniesionych przez lodowiec pod koniec ostatniego zlodowacenia (115–11 tys. lat temu). Jest częścią moreny, która rozciągała się w tym czasie od dzisiejszej grobli na wschodzie do półwyspu Mettnau przy Radolfzell na zachodzie.

Klimat

Swój łagodny klimat Reichenau zawdzięcza wpływowi Jeziora Bodeńskiego oraz oddziaływaniu wiejącego od Alp fenu. Wyspa cieszy się dużą liczbą słonecznych dni w roku.

Geografia społeczna i ekonomiczna

Wyspa należy do gminy Reichenau w powiecie Konstancji w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia. Gmina Reichenau liczy 5133 mieszkańców (2007)^[2], z czego więcej niż 3300 mieszka w trzech wsiach rozproszonych na wyspie: Ober-, Mittel- i Niederzell. Pozostała część ludności mieszka na stałym lądzie w należących do gminy dzielnicach Waldsiedlung i Lindenbühl.

Przemysł i rolnictwo

Panujący na wyspie łagodny klimat sprzyja ogrodnictwu, które jest jedną z głównych gałęzi gospodarki. Zbiory są tu możliwe trzy razy do roku. Około 160 ha wyspy jest używana rolniczo, a więcej niż 25% powierzchni zajmują szklarnie.

Obok rolnictwa, głównym źródłem przychodów wyspy jest dobrze rozwinięty przemysł turystyczny.

Transport

Po grobli łączącej wyspę ze stałym lądem biegnie droga przejezdna dla samochodów osobowych. Na wyspę można dostać się publicznymi środkami transportu: autobusem lub statkiem.

Opactwo benedyktynów

Osobny artykuł: Klasztor Reichenau.

W latach 724–1757 na wyspie istniało opactwo benedyktynów. Założone przez św. Pirmina jako centrum chrystianizacji Alemanów, stało się ono z czasem ważnym ośrodkiem kultury okresu karolińskiego i ottońskiego, znanym szczególnie z tworzonych tam rękopisów zdobionych wysokiej jakości miniaturami. W latach dwudziestych IX wieku biblioteka klasztorna obejmowała 415 tomów i należała tym samym do największych bibliotek ówczesnej Europy. Z okresu świetności klasztoru na wyspie zachowały się do dziś trzy kościoły w stylu romańskim z freskami z XI i XII wieku: kościół św. Jerzego, kościół św. Piotra i Pawła oraz kościół św. Marii i Marka.

Zabytki

Przypisy

↑ Niemcy. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2018-06-26].
↑ Statistisches Landesamt Baden-Württemberg: Regionaldaten. www.statistik-bw.de. [dostęp 2010-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-10)]. (niem.).

Bibliografia

Wolfgang Erdmann, Die Reichenau im Bodensee. Geschichte und Kunst, Königstein i. Ts. (Die Blauen Bücher), 2004 ISBN 978-3-7845-1222-8.
Heinz Finke, Inselspaziergänge – Werd, Liebesinsel, Reichenau, Mainau, Dominikanerinsel, Lindau, Rosgarten-Verlag / Südkurier GmbH, Konstancja, 1990 ISBN 3-87685-122-X.
Theo Keller, Monika Spicker-Beck, Hans Ulrich Wepfer, Reichenau – Schöne Insel im Bodensee, Stadler, Konstancja, 1992 ISBN 3-7977-0263-9.
Landesdenkmalamt Baden-Württemberg und Landesbildstelle Karlsruhe (Wyd.), Insel Reichenau – Unesco-Weltkulturerbe; Natur – Kultur – Geschichte. [Redakcja: Meike Habicht, Frank Thomas Lang], Staatsanzeiger-Verlag, Stuttgart, 2003 ISBN 3-929981-31-9.
Carla Th. Mueller, Werner Hiller-König, Die Schatzkammer im Reichenauer Münster, Königstein i. Ts. (Die Blauen Bücher), 2003 ISBN 978-3-7845-3190-8.

Linki zewnętrzne

Gmina Reichenau: strona oficjalna. www.reichenau.de. [dostęp 2010-08-04]. (niem.).

[2] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[3] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[1] Niemcy. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2018-06-26].

[4] Statistisches Landesamt Baden-Württemberg: Regionaldaten. www.statistik-bw.de. [dostęp 2010-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-10)]. (niem.).

[5] Wspólnie z Wielką Brytanią

[6] Wspólnie z Austrią, Francją, Słowenią, Szwajcarią, Włochami

[7] Wspólnie z Argentyną, Belgią, Francją, Indiami, Japonią i Szwajcarią

[8] Wspólnie z Austrią, Belgią, Czechami, Francją, Wielką Brytanią i Włochami

[9] Wspólnie z Holandią, Danią

[10] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[11] Wspólnie z Polską

[1]

[a]

[b]

[2]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

[G]

Kulturowe	Katedra w Akwizgranie Katedra w Spirze Pałac arcybiskupi w Würzburgu, ogrody pałacowe i Plac Rezydencji Kościół pielgrzymkowy w Wies Pałace Augustusburg i Falkenlust w Brühl Katedra Wniebowzięcia Matki Bożej, skarbiec i Kościół św. Michała w Hildesheimie Zabytki rzymskie w Trewirze (Porta Nigra, most rzymski, Termy Cesarskie, amfiteatr rzymski, Barbarathermen, Bazylika Konstantyna, kolumna w Igel, Katedra św. Piotra i Kościół Najświętszej Marii Panny) Lubeka miasto hanzeatyckie Granice Cesarstwa Rzymskiego (Wał Hadriana, Wał Antonina i Limes Górnogermańsko-Retycki)^[A] Pałace i zespoły parkowe w Poczdamie i Berlinie Opactwo i klasztor Altenmünster w Lorsch Kopalnie w Rammelsberg oraz zespół zabytkowy w Goslar Bamberg – miasto i katedra św. Piotra i Jerzego Opactwo Maulbronn Kolegiata, zamek i Stare Miasto w Quedlinburgu Huta żelaza w Völklingen Katedra w Kolonii Budynki Bauhausu w Dessau-Roßlau i Weimarze Zabytki upamiętniające pobyt Lutra w Eisleben i Wittenberdze Klasycystyczny Weimar Wyspa Muzeów w Berlinie Zamek Wartburg koło Eisenach Ogrody Dessau-Wörlitz Wyspa klasztorna Reichenau na Jeziorze Bodeńskim Kompleks przemysłowy kopalni i koksowni Zollverein w Essen Dolina górnego Renu Stare Miasta Stralsundu i Wismaru Ratusz i posąg Rolanda w Bremie Stare miasto w Ratyzbonie wraz z dzielnicą Stadtamhof Modernistyczne osiedla mieszkaniowe w Berlinie Prehistoryczne osady na palach^[B] Fabryka obuwia Fagus w Alfeldzie Opera Margrabiów Park Wilhelmshöhe w Kassel Karoliński westwerk kościoła i „civitas” w Corvey Speicherstadt i Kontorhausviertel wraz z Chilehaus Dzieła architektury Le Corbusiera^[C] Jaskinie i sztuka epoki lodowej w Jurze Szwabskiej Archeologiczny zespół graniczny Hedeby i Danevirke Katedra w Naumburgu Wspaniałe miasta uzdrowiskowe Europy^[D] Mathildenhöhe Darmstadt
Przyrodnicze	Kopalnia skamielin w Messel Morze Wattowe^[E] Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy^[F]
Kulturowe i przyrodnicze	Park Mużakowski w Bad Muskau^[G]