Printzipadu de Moldàvia
Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:
| Țara Moldovei | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
.svg)
| ||||
| Datos amministrativos | ||||
| Limbas ufitziales | Romenu, islavu cresiàsticu, gregu | |||
| Limbas chistionadas | Romenu | |||
| Capitale | Baia/Siret (1343-1388) Suceava (1388-1564) Iași (1564-1859) | |||
| Polìtica | ||||
| Forma de Istadu | Printzipadu, intre su sèculu XVII e su 1792 dipendèntzia de s'Impèriu Otomanu | |||
| Forma de guvernu | ||||
| Nàschida | 1346 cun Dragoș | |||
| Fine | 1859 cun Alexandru Ioan Cuza | |||
| Càusa | Unione cun su printzipadu de Valàchia | |||
| Territòriu e populatzione | ||||
| Economia | ||||
| Valuta | talleru | |||
| Religione e sotziedade | ||||
| Religiones prus mannas | Ortodossia | |||
| Religiones de minoria | Catolitzèsimu, Ebraismu, Crèsia apostòlica armena, creentes betzos | |||
| ||||
| Evolutzione istòrica | ||||
| Istadu antepostu |  Regnu de Ungheria | |||
| Istadu imbeniente | .svg){kind=small} Printzipadu de Romania | |||
| Como est parte de |  Moldàvia  Romania  Ucraina
| |||
Su printzipadu de Moldàvia (in romenu: Principatul Moldovei; in islavu cresiàsticu antigu: Землѧ Молдавскаѧ, romanizadu: Zemlya Moldavskaya) fiat unu printzipadu europeu tardu-medievale, postu intre is Carpatzos orientales e su frùmene Dnestr.
A comintzu fiat un'istadu indipendente, chi a pustis si fiat fatu autònomu. Fiat esìstidu dae su sèculu XIV fintzas a su 1859, cando si fiat unidu a sa Valàchia (Țara Românească) pro formare is Printzipados Unidos de Moldàvia e Valàchia,[1] istadu antepostu a su chi in die de oe est connotu comente Romania. In èpocas diferentes sa Moldàvia includiat is regiones de Bessarabia (cun sos Budžak), totu sa Bucovina e sa Herca. Pro una iscuta de tempus includiat fintzas sa regione de Pokuttja.[2] Sa metade otzidentale de sa Moldàvia oe faghet parte de sa Romania, mentras sa parte orientale apartenet a sa Repùblica de Moldàvia e is partes setentrionales e sud-orientales sunt territòrios de s'Ucraina.
Su re Lajos I de Ungheria aiat detzìdidu de fundare un'istadu a oriente de su regnu ungheresu pro amparare s'istadu cosa sua de sos atacos tàrtaros sighidos. Pro custa resone aiat numenadu re su nòbile romenu Dragoș, chi fiat conte de Maramureș. Aici, abbandonende su incàrrigu suo de in antis, aiat guvernadu comente reghente de s'entidade territoriale noa intre su 1351 e su 1353. Non fiat indipendente de s'Ungheria, prusaprestu acumpriat sa funtzione originale sua e, a pustis de sa morte de Dragoș, su fìgiu Sas ddi fiat sighidu in su guvernu intre su 1351 e su 1358. In segus, a pustis de sa morte de Sas, su fìgiu Balk aiat pigadu su postu de su babbu, essende elègidu unu cùrtziu perìodu, chi fiat istadu bogadu dae un'àteru nòbile de orìgine romena, chi fiat artziadu a su tronu cun su nùmene de Bogdan I de Moldàvia. Dae custu momentu sa Moldàvia fiat devènnidu un'istadu nou, mancari vassallu de s'Ungheria, e Balk fiat fuidu in amparu a su gurrei Zsigmond de Ungheria, a manu de chie si fiat istabilidu e aiat tentu discendèntzia.
Riferimentos
[modìfica | modìfica su còdighe de orìgine]- ↑ (IT) 24 gennaio 1859. L’Unione dei Principati Romeni, in culturaromena.it.
- ↑ (ES) Historia de Moldova, in guiadelmundo.org.uy.
| Controllu de autoridade | VIAF (EN) 312799457 · GND (DE) 4039965-5 · LCCN (EN) n80132331 · NARA 10045123 · NKC (EN, CS) ge129982 · WorldCat Identities (EN) n80-132331 |
|---|