.es
.es ni msimbo wa nchi wa kiwango cha juu wa kikoa (ccTLD) cha Uhispania. Kikoa hiki kinasimamiwa na Red.es, taasisi ya umma iliyo chini ya Wizara ya Masuala ya Uchumi na Mabadiliko ya Kidijitali ya Uhispania. Kikoa cha .es hutumiwa zaidi na biashara, mashirika, na watu binafsi wa Kihispania, lakini usajili wake uko wazi kwa watumiaji wa kimataifa.[1]
Historia
[hariri | hariri chanzo]Kikoa cha .es kilianzishwa mwaka 1988 kama sehemu ya kiwango cha ISO 3166-1 alpha-2, ambacho hutenga misimbo ya kikoa kwa mataifa huru. Awali, usajili wa .es uliruhusiwa kwa mashirika ya Kihispania pekee, lakini baadaye masharti yalilegezwa ili kuruhusu watumiaji wengi zaidi.
Sheria na Muundo wa Usajili
[hariri | hariri chanzo]Usajili wa .es unaweza kufanywa moja kwa moja katika kiwango cha pili (mfano: example.es) au katika viwango vya tatu kulingana na makundi maalum.
Vikoa vya Kiwango cha Pili
[hariri | hariri chanzo]Watumiaji wengi husajili majina yao moja kwa moja chini ya .es bila mahitaji ya ziada, mradi wanazingatia sera za Red.es.
Vikoa vya Kiwango cha Tatu
[hariri | hariri chanzo]Uhispania pia inatoa vikoa maalum vya kiwango cha tatu kwa aina fulani za mashirika na watu binafsi:
- .com.es – Kwa mashirika ya kibiashara
- .nom.es – Kwa matumizi binafsi
- .org.es – Kwa mashirika yasiyo ya faida
- .edu.es – Kwa taasisi za elimu (limewekewa vikwazo)
- .gob.es – Kwa taasisi za serikali ya Uhispania pekee
Matumizi
[hariri | hariri chanzo]Watu binafsi, biashara, na mashirika kutoka kote ulimwenguni wanaweza kusajili kikoa cha .es, lakini wanapaswa kufuata kanuni za usajili za Uhispania.
Kikoa hiki kinatumiwa sana na biashara za Kihispania, taasisi za serikali, vyombo vya habari, na mashirika ya kitamaduni. Kampuni za kimataifa zinazoingia kwenye soko la Uhispania mara nyingi hutumia .es ili kuimarisha uwepo wao wa ndani.
Ukuaji na Umaarufu
[hariri | hariri chanzo]Kufikia mwaka 2023, zaidi ya vikoa milioni 2 vya .es vimesajiliwa, na kufanya .es kuwa mojawapo ya ccTLD zinazotumiwa zaidi barani Ulaya. Ukuaji wa .es umechangiwa na uchumi wa kidijitali wa Uhispania na ongezeko la upenyaji wa intaneti.
Usimamizi wa Kikoa
[hariri | hariri chanzo]Taasisi ya Umma ya Red.es inahusika na usimamizi wa kikoa cha .es kwa kuhakikisha kuwa:
- Sheria za usajili wa majina ya kikoa zinafuatwa
- Miundombinu ya kiteknolojia inahifadhiwa na kuendelezwa
- Sera za utatuzi wa migogoro ya kikoa zinatekelezwa
Red.es inafanya kazi chini ya usimamizi wa serikali ya Uhispania, kuhakikisha kuwa usajili wa kikoa cha .es unasalia kuwa wazi, wa uwazi, na unaopatikana kwa urahisi.
Marejeo
[hariri | hariri chanzo]- ↑ Globalr. ".es cctld" (kwa Kiingereza). Iliwekwa mnamo 2025-02-24.