ABD, Rusya'nın Karadeniz'de düşürdüğü İHA'sının görüntülerini yayımladı

ABD, Rusya'nın Karadeniz'de düşürdüğü İHA'sının kaydettiği görüntüleri yayımladı. Videoda Rus jetlerinin İHA'nın üzerine yakıt boşalttığı ve tehlikeli bir şekilde yakınlaştığı görülüyor.

Rusya, Karadeniz'e düşen Amerikan insansız hava aracının (İHA) kalıntılarını denizden çıkarmaya çalışacağını söyledi.

Amerikan MQ-9 Reaper İHA'sı Salı günü Karadeniz'e düşürülmüştü.

ABD'li yetkililer, bir Rus jetinin, İHA'nın pervanesini parçalaması nedeniyle "uçamaz" hale geldiği için hasarlı aracı düşürdüklerini açıkladı. Moskova bu iddiaları yalanladı.

Devlet televizyonuna konuşan Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolai Patruşev Moskova'nın uçağı bulmaya çalıştığını doğruladı.

Patruşev, "Onu çıkarıp çıkaramayacağımızı bilmiyorum ama bunun yapılması gerekiyor" dedi.

Patruşev ayrıca İHA'nın Karadeniz'deki varlığının ABD'nin savaşta Ukrayna'yı desteklediğinin "teyidi" olduğunu söyledi.

"Amerikalılar her zaman çatışmalara dahil olmadıklarını söylüyorlar... bu da onların doğrudan bu faaliyetlere, savaşa katıldıklarının bir başka teyidi" dedi.

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, ABD'nin de uçağı aradığını söyledi ancak Rusya'nın kendilerinden önce davranması halinde "yararlı istihbarat elde etme kabiliyetlerinin büyük ölçüde azalacağını" vurguladı.

Amerika'nın en üst düzey askeri generali General Mark Milley de bu mesajı tekrarladı ve ABD'nin düşürülen İHA'da Rusya'nın işine yarayacak bir şey olmadığından emin olmak için "hafifletici önlemler" alındığını doğruladı.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana ABD ve İngiltere gözetim uçuşlarını sıklaştırdı.

ABD Savunma Bakanlığı, bu uçuşların "Avrupa'nın güvenliğini geliştirmeye ve müttefikleri desteklemeye" yardımcı olacak bilgiler topladığını kaydetti.

ABD, bir Rus gemisinin Karadeniz'de batırılması da dahil olmak üzere daha önce de Ukrayna ile istihbarat paylaşmıştı.

'Pervasız davranma' suçlaması

ABD dün Rus savaş uçaklarıyla karşı karşıya gelen Amerikan İHA'nın Karadeniz'e düşmesi sonrası Rusya'yı "pervasızca davranmakla" suçladı.

ABD, Rus savaş uçaklarının İHA'nın uçuş rotasına yakıt boşalttığını ve bunun uluslararası hava sahasında yapıldığını öne sürdü.

Amerikalı yetkililer, MQ-9 Reaper model İHA'nın, Rus savaş uçaklarıyla 30-40 dakika süre karşı karşıya kalktıktan sonra çarpma sonucu düştüğünü söylüyor.

Rusya'ya göre ise olaya karışan iki Su-27 savaş uçağı, ABD İHA'sını düşürecek bir temasta bulunmadı.

Burada kilit önemdeki soru, Rusya'nın ABD İHA'sını engellemeyi mi, düşürmeyi mi hedeflediği.

ABD askeri yetkilileri tarafından yapılan yazılı açıklamada olayın Salı günü yerel saatle 07.03'te (TSİ 09.03) meydana geldiği belirtildi.

Yazılı açıklamada İHA'nın düşmesine neden olduğu söylenen çarpma öncesi Rus savaş uçaklarının, İHA'nın yoluna defalarca yakıt boşalttıkları, bunun "çevre açısından pervasızca yanlış ve profesyonel olmayan" bir davranış olduğu vurgulandı:

"MQ-9 hava aracımız, bir Rus suçağı tarafından yolu kesilip vurulduğu ve bunun sonucu olarak düşüp tamamen yitirildiği sırada, uluslararası hava sahasında rutin faaliyetini sürdürüyordu."

ABD'nin kullandığı Reaper model İHA'lar, 20 metre kanat açıklığı olan keşif uçakları.

Rusya Savunma Bakanlığı da ABD'nin suçlamalarına cevaben bir açıklama yaptı ve İHA'nın, "sert bir manevra" yaptıktan sonra düştüğünü, MQ-9 Reaper model İHA'nın transponder cihazları kapalı şekilde uçtuğunu kaydetti. Hava araçlarının hareketlerinin takip edilebilmesini sağlayan alıcı verici sistemlerine transponder adı veriliyor.

Gerilimin artması riski

Olay, ABD ile Rusya'nın, Ukrayna savaşı üzerinden doğrudan doğruya karşı karşıya gelmesi tehlikesinin ne kadar arttığını bir kez daha gözler önüne serdi.

ABD olayı protesto etmek için Rusya'nın Washington Büyükelçisi Anatoli Antonov'u Dışişleri Bakanlığı'na çağırdı.

Görüşme sonrası Rusya devlet medyası, büyükelçinin Moskova'nın İHA olayını bir "provokasyon" diye nitelediğini ve "ABD silahlı kuvvetlerinin sınırlarımızın çok yakınında kabul edilemeyecek faaliyetler sürdürmesi kaygı vericidir" dediğini aktardı.

Karadeniz'deki gerginlik, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhakıyla artmıştı.

Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgale başlamasınının ardından ABD ve İngiltere bölgedeki keşif ve gözlem uçuşlarını artırdılar ama hep uluslararası hava sahasında kaldılar.

ABD, Rus pilotların, bölgedeki Amerikan ve İngiliz uçaklarına karşı "tehlikeli bir davranış biçimi" içinde olduklarını, müttefik uçaklarına müdahale ettiklerini söylüyor.

Bu da bir Rus pilotunun İHA'yı taciz etmeye çalışırken yanlışlıkla çok yaklaşarak düşmesine yol açmış olabilmesi ihtimaline işaret ediyor.

Yorumcular, Rus savaş uçağı Amerikan İHA'sına yönelik düşürme amaçlı bir saldırı düzenlediyse, bunun büyük bir provokasyon ve gerginliğin önemli oranda artması anlamına geleceğini söylüyorlar.